تمام حمد وثنا وستایش لایق الله جل شأنه است که آسمانها و زمین را آفرید وبرای آفریدن زمین وآسمانها ازهیچ کس کمک نگرفت. الهی، یکتایی، بی همتایی و قیّوم وتوانایی وبرهمه چیزدانایی و درهمه حال بینایی از هر عیب مصفایی، از شرک مبرایی، اصل هر دوایی. الله ذاتی است یگانه که هیچ نظیری ندارد، یکتایی که هیچ شریکی ندارد، غفلت وتغییری به درگاه او راه ندارد. قدیمی است که اول ندارد، ازلی که آغاز ندارد، آخری است که نهایتی ندارد، همیشه هست و پایان ندارد، فنا به درگاه او راهی ندارد، دارای عظمت وجلال ومقام است، اوست اول وآخر، ظاهر وباطن و ازهرچیزی آگاه است، آغازی ندارد، دائم وهمیشگی است وپایانی ندارد، آشکار است آثار قدرت او و پنهان است حقیقت ذات او، هیچ عیب ونقصی ندارد، همیشه زنده وهیچگاه مرگ به درگاهش راهی ندارد. الله خالق بی مدد، واحد بی عدد، حی لایموت، مطلع بر حقایق، مهربان بر خلایق، شنونده تمام آواها، رساننده تمام کلامها، الله است الله، کامل کاملان، مقلب القلوب والابصار، مدبّراللیل والنهار، محوّل الحول والاحوال، الله است الله، بالاتر از آنست که مخلوق بتواند با اوهمانندی یا مقابله کند.
جلال و بزرگی عظمت وعصمت او به تصور وفهم کسی نیاید. در نهایت مقصود اینست که نمی توان با حدس وگمان الله را شناخت. رسول اکرم صلی الله علیه وسلم دراکثر دعاهای خود دعای خود را با این جمله زینت می بخشید: «پروردگارا، ما نمی توانیم ثنا وستایش تو را گوییم تو آنچنانی که خود ثنا ی خودی». ثنا، شایسته ذاتی است که هرچه هست همه مملوک وهمه غرق در انعامات او. وقتی کفار به رسول الله صلی الله علیه وسلم گفتند که صفات پروردگارت را برای ما بیان کن، سوره «قل هوالله احد» نازل شد. الله دارای اعضا وجوانب نیست. بلکه دارای اسماء حسنی وصفات عُلیاست. الله خالق است وبه غیر اوهیچ خالقی نیست وما همه محتاج ومخلوق درگاه اوهستیم. خالق تمام چیزهایی که می بینیم ونمی بینیم الله است، الله تعالی بدون نقشه قبلی وبدون نیاز به کسی تمام این مخلوقات را از نیست بوجود آورده است. از زمین گرفته تا آسمان، از عرش گرفته تا فرش، خالق همه اینها الله است. همه در وقت حاجات رو به او می آورند، چاره کار خود را از او می خواهند. نیاز همه به سوی اوست. روزی همه از اوست، الله گره ها را باز میکند، سختیها را آسان می کند، الله بی نیاز از همه جهانیان، و جهانیان محتاج اویند. هرچه هست همه تسبیح گوی اوست وبه حمد او مشغول . الله بصیر است و درشب تاریک و در ته چاه و زیر سنگ سیاه مورچه ریز را می بیند، وبرحال او آگاه است و او را رزق می دهد و بر الله هیچ چیز پوشیده نمی باشد، آنچه در آسمان و زمین ، راست و چپ بالا و پائین تاریکی و روشنی شب و روز همه را یکسان می بیند. الله با علم خویش درهمه جا حاضر است، آگاه از حال همه کس، بسیار بینا که در برابر دید او تعالی هیچ حجابی وجود ندارد و آنچه در مغز خطور می کند و آنچه برای آدمی ممکن است یا ناممکن همه را می بیند. الله تعالی همیشه وهمه جا برهمه چیز نگهبان است، برشما گواه وآگاه است وآنچه می کنید می بیند، گفتار همه را می شنود. الله سمیع است و بسیارشنوا که شنوایی او هیچ حد و مرزی ندارد. الله صدای بلند و آهسته و دور و نزدیک همه را یکسان می شنود. اگر همه انس و جن در یک جا جمع شوند و به هر زبانی که هستند یکصدا از الله چیزی بخواهند، الله صدای همه را می شنود، و اگر اراده کند جواب همه را می دهد، وحاجات آنها را درکمتر از یک چشم بهم زدن باکلمه (کن باش) برآورده می کند، وبه اندازه یک سر سوزن از خزانه الله چیزی کم نمی شود. الله جل جلاله عالم غیب است.
کس نداند بجز ذات پروردگار ، که فردا چه بازی کند روزگار.
علم او بر همه چیز وهمه کس احاطه دارد وهیچ چیز از علم او بیرون نیست. الله
از هست ونیست مخلوقات آگاه است، آشکار و نهان و حال و آینده و گذشته همه
را می داند. الله دانا به مقادیر وحوادث واحوال کائنات وآنچه خلق می دانند
وآنچه نمی دانند وبه شمار نفس آنها وحساب روزی آنها آگاه است. از دل ومقاصد
همه آگاه است، الله حفیظ است، همانطور که یوسف علیه السلام را در ته چاه،
ابراهیم علیه السلام را اندرون آتش، و رسول خدا صلی الله علیه وسلم را با
تار عنکبوت در غار ثور، واصحاب کهف را 309 سال از گرمی سردی وبدون خوراک در
غارمحافظت کرد. قدرت از آن الله است: نمرود پادشاه ظالم وستمگر را با پشه ،
و اصحاب فیل را توسط پرندگان از بین برد. الله تعالی بر هر چیز توانا وهمه
چیز نیازمند اوست وهرکاری بر الله تعالی آسان است. الله تعالی آدم علیه
السلام را بدون پدر ومادر خلق کرد، و عیسی علیه السلام را بدون پدر. ما
قادر نیستیم ولی الله می تواند هر چیزی را از نیست بوجود آورد، نه
برگرداننده ای بر فرمان او، ونه تغییر دهنده ای بر حکم او، فرمان او بر
نگردد، حکم او تغییر نپذیرد، او تعالی غالب و چیره برهمه چیز است. الله
تعالی آسمان هفت طبقه بدون ستون، و کهکشانها وعالم انس وجن وحیوانات وسایر
مخلوقات را خلق کرد و در نظام اوهیچ عیب ونقص وسستی نبود ونخواهد بود.
الله چیره وغالب، کمر جباران را می شکند، گردن فرعونیان را خرد میکند، کسی
نمی تواند با قدرت او برابری کند، نیاز به کمک کسی ندارد، بسیار بزرگ است و
همه در مقابل او خرد وکوچک هستند. الله تعالی توانایی است که هر توانایی
در برابر توانایی او ناتوان است. توانایی که توانایی توانایان از توانایی
اوست. سر رشته امور خلق در دست اوست، و هرگونه تصرفی بخواهد انجام می دهد،
وهر فرمانی را بر آنها اجرا می کند. توانا خدایی که میلیاردها مخلوق
گوناگون وکل کائنات را آفرید و از هیچ کس کمک نگرفت. هرچه می شود به امر
اراده الله می شود و بدون امر اراده الله تعالی نمی شود وحتی برگ خشکی از
درخت نمی افتد. کامیابی و ناکامی ، موت و حیات، نفع ونقصان به امر و اراده
الله است. اگر تمام انس و جن جمع شوند وبخواهند به کسی ضرر وفایده ای
برسانند تا اراده الله نباشد نمی توانند، الله همان ذاتی که هر چه اراده
کند انجام میدهد، و بسیار بزرگوار و بخشنده و گشایشگر و داناست؛ هموست که
سختی و رنج را از ایوب برداشت؛ آهن را در کف داود نرم کرد؛ باد را برای
سلیمان مسخّر ساخت؛ دریا را برای موسی شکافت؛ عیسی را به سوی خود بالا برد؛
هود را نجات داد و قومش را نابود کرد؛ صالح را از دست ستمگران رهانید و
قومش را در خانههایشان به هلاکت رساند؛ آتش را برای ابراهیم خنک و بیآزار
گردانید و در عوضِ اسماعیل، قربانی بزرگی فرستاد و عیسی و مادرش را
نشانهای برای جهانیان قرار داد. الله، هموست که فرعون و قومش را در دریا
غرق کرد و جسد فرعون را بهعنوان نشانه و معجزهای برای آیندگان سالم نگه
داشت؛ قارون و کاشانهاش را در زمین فرو برد؛ یوسف را از تاریکیهای چاه
نجات داد و او را بر گنجینههای زمین حاکم کرد؛ نوح را بر کافران پیروز
ساخت و او را با خانوادهاش از اندوه بزرگ رهانید. خداست که میخنداند و
میگریاند؛ میمیراند و زنده میگرداند؛ خوشبخت یا بدبخت میکند؛ به وجود
میآورد و از بین میبرد؛ یکی را بَر میکشد و آن دیگری را از بالا به زیر
میآورد؛ عزت و ذلت در دست اوست. هموست که به هرکه بخواهد، میدهد و از
هرکه بخواهد، باز میدارد. هموست که نوح را هدایت، و پسرش را گمراه کرد؛
ابراهیم را برگزید و پدرش را رها نمود؛ لوط را نجات داد و همسرش را هلاک
کرد؛ فرعون را هلاک و همسرش را هدایت نمود؛ محمد صلی الله علیه وسلم را
برگزید و عمویش(ابولهب) را هلاک کرد؛ و نیز هموست که فرزندان سرسختترین
دشمنانش همچون خالد بن ولید و عکرمه بن ابیجهل را از یاریگران دعوتش قرار
داد؛ اینجاست که باید بگوییم:
الله به تعداد مخلوقاتش، و به اندازهای که رضایت او حاصل گردد و هم وزن
عرش خویش و بهاندازه جوهر مورد نیاز برای نوشتن کلماتش پاک و منزه است.
ایمان بزرگترین نعمتی است که خداوند متعال به بندگان مؤمنش عنایت فرموده
است. این ایمـان، همان نوری است که خداوند متعـال در قلب بنده مؤمن قـرار
مـی دهد و قلب مؤمن را با محبت به خداوند و تعلق و (احساس) وابستگی به او
پُر می کند. در این صورت بنده مؤمن به درجه بالایی می رسد که در آن از
تعلق وابستگی به این دنیای فانی و فریبنده رهایی می یابد و توجهش معطوف به
نعمت هایی می شود که خداوند متعال برای بندگان مؤمن خود آماده کرده است. در
ایمان به خداوند متعال است که انسان به زندگی پاک و حقیقی نائل می شود و
به سعادت دنیا و آخرت می رسد. هیچ راهی برای رسیدن به سعادت دنیا و آخرت جز
راه ایمان وجود ندارد و این راهِ اهل بهشت، بوستانِ پیروزمندان، برچسب
قلوب، پاکی درون و نور صورت های آنان است. ایمان نعمتی است که نعمت دیگری
با آن برابری نمی کند، زیرا بنده را به پروردگارش نزدیک می گرداند و
رضایتمندی خداوند متعال و کالای ارزشمند بهشت را در پی دارد. پس خوش به حال
کسی که راه ایمان را طی می کند و تا زمانی که خداوند متعال را ملاقات می
کند، به آن التزام دارد.